�l�skie refleksje nad Kissem
Wyobra�ni� Augusta Kissa, w jego wybranych rze�bach okresu Klasycyzmu niemieckiego zobaczymy staro�ytn�
selektywnie wybran� histori� Egiptu, Grecji czy Rzymu, opart� na legendach, mitach i wykopaliskach.
Por�wnywalnie, wsp�czesny �l�sk, w oczach wsp�czesnych XX wieku pokazywany zosta� „identycznie”
- we w�asnej wyobra�ni - nie w prawdzie, z histori� tak� troch� zamydlon�, pasuj�c� tworz�cym nowe nurty ideologiczne, dla ich
wygody, na ich spos�b interpretowany. Selektywne pokazywanie tu prawdy o �l�sku s�u�y�y celom aktualnie zawsze utrzymuj�cych si� u w�adzy
- prawdy selektywnej, jako karma przetrwania danego systemu. M�wi�o si� to, co aktualnie pasowa�o dalej w realizacji w�asnych cel�w.
St�d August Kiss wybieg� naprz�d, pokazywa� „mity staro�ytnych” neutralne, wyselekcjonowane,
pasuj�ce do jego og�lnej tw�rczo�ci z ukrytym celem jego globalnej kariery.
Jest on „Mahnerem” - ostrzegaj�cym nas przed czyhaj�cymi niebezpiecze�stwami, przeciwno�ciami.
Z tw�rczo�ci Augusta Kissa, w jego rze�bach, przetrwa�y do dzisiaj, po 170 latach, dla dalszych pokole�
m.in. „Amazonka”, „Delfin”, „Georg”, „Micha�”, „Kariatydy”, „Nimfy”,
czy z dziedziny chrze�cija�skiej: „Wiara, nadzieja i mi�o��”, wystroje ko�cio��w.
Wychwalanie Kissowe tych aktualnie jemu stoj�cych na „�wiecznikach”, polityk�w i genera��w
szczeg�lnie zosta�a zniszczona, zdewastowana - przez tych pojedynczych, kt�rym aktualnie po roku 1945 postacie te nie pasowa�y. Zaliczaj�
si� tu, w�adcy prusscy, genera�owie, car, czy w przepychu pokazane fontanny.
Kiss jako �l�zak, bo nie da si� ukry�, z Domowiny Plesskiej, urodzony w Paprotzan, czyli obecnie w
Tychach-Paprocanach jest dobitnym przyk�adem przedstawiciela wiekowej zasady �l�skiej - trilate-ralnego principia - trzech kultur, j�zyk�w
i narod�w - po dziadku, W�grem, po ojcu Niemcem, urodzonym na �l�sku. Oczywi�cie zasada ta nie pasuje w�a�ciwie nikomu, poniewa� i
ka�dy, kto aktualnie na �l�sku, gloryfikowa� tylko sw�j nurt, t�pi�c innych, poprzednich, i niszcz�c, co na tej ziemi przychodz�cych
i odchodz�cych powsta�o. Nie dziwmy si�, �e robili tak S�owianie-poganie w V wieku w Europie. W�a�ciwie tak robi si� te� dzisiaj,
wiele z tych cech pozosta�o.
Jedno jest pewne, nurty Kissa gruntownie pasuj� do wsp�lnej Europy, do Europy region�w, do kt�rej jak
olbrzymie ko�o zamachowe �wietno�ci kiedy� tej krainy, przybli�a wszyskich do jedno�ci.
Kissa wyseleksjonowana tw�rcz�� przetrwa�a, ta og�lnoludzka - w walce o przetrwanie, w walce z
przeciwno�ciami, z jego narzuconego nurtu, bo ten kierunek wybra� i zrealizowa�. Nasz wsp�lny wspania�y rze�biarz, godny na�ladowania,
nas mobilizuj�cy do dumy, poniewa� takiego w�a�nie my mamy, i od nas ze �l�ska si� wywodzi.
A my �l�zacy na �l�sku, przetrwamy w walce z przeciwno�ciami? Albo u�pieni, zm�czeni dziejow� walk�
o przetrwanie, w „walce” z przeciwno�ciami minionych i dzisiejszych czas�w, gdy obecnie jest si� tylko mniejszo�ci� �l�sk�,
oboj�tnie czy polsk� czy niemieck�, ale mniejszo�ci� w swojej domo-winie. A ci w �wiecie, porozrzucani, bez �adnej si�y przebicia,
bo sami te� w „walce o lepszy byt” w�r�d obcych! Kiss, i to udowodni�, da� nam przyk�ad, i mnie autorowi te�. By�bym te�
u�pionym, jak wi�kszo�� z nas, ale poznanie tego g�rno�l�skiego artysty doda�o mi si� i w jego podmuchu roz-postar� mi skrzyd�a,
jak Micha�owi Archanio�owi w d��eniu do prawdy, sprawiedliwo�ci i bezpiecze�stwa - bo tak mamy si� czu� w Europie region�w!
Kissow� „walk�” przeciwno�ci poka�� w „Sinnbild des guten Miteinanders” - w
„Symbolu ludzi dobrej wsp�lnoty”. Cierpliwo�ci.
Peter Karl Sczepanek
Z ksi��ki P.K.Sczepanka: "August Kiss, z krainy przychodz�cych i odchodz�cych”
 |
Die k�mpfende mythologische AMAZONE mit dem widerspenstigen Panther.
Das Denkmal steht vor dem Alten Museum in Berlin, unser oberschlesisches Wahrzeichen, mit dem Motto:
"Br�cke zwischen zwei Welten bauen". |
Z albumu Peter Sczepanka "Schlesische Reminiszenzen - Reminiscencje �l�skie":
Schon seit 1842 steht es stolz im Zentrum Berlins, zwischen dem Alten Museum, dem Berliner Dom und dem Bundeskanzlersitz,
ein 3,70 m hohes Denkmal „Amazone auf dem Pferd" ein Werk von August Kiss. August Kiss geboren 1802 in Paprotzan-Tichau, lebte in
Nikolai, Gleiwitz, Breslau und Berlin. Aus diesem Anla� hat der Bildhauer August Dyrda aus Paprotzan, eine Medaillon "Mater Silesia"
mit der Pr�gung der Kiss-Amazone geschaffen.
Od 1840 roku w centralnym punkcie Berlina mi�dzy Muzeum Staro�ytnym, a najs�ynniejsz� Berli�sk� Katedr� i siedzib�
Bundeskanclerza w Berlinie stoi dumnie pomnik wysoko�ci 3 m 70 cm - „Amazonka na koniu" dzie�o Augusta Kissa urodzonego w 1802
roku w Paprocanach.
Na t� okazj� obecnie �yj�cy rze�biarz August Dyrda r�wnie� z Paprocan wykona� medalion "Mater Silesia" z wizerunkiem tej
Amazonki Kissa. Dyrda z Paprocan „spadkobierc�" Kissa. |
 |
Po zburzeniu poprzednich rze�b Theodora Kalide, teraz w wykonaniu Augusta Dyrdy z Paprocan (Tychy)
Der Bildhauer August Dyrda aus Tichau-Paprotzan, der nach dem ber�hmten Theodor Kalide aus Gleiwitz, schon zum dritten Mal
das Denkmal von Friedrich W. Graf von Reden schuf.
Und am 6.9.2002 soll das Denkmal in K�nigsh�tte enth�llt werden.
Dieser Medaille, kann man im Internet sehen:: www.August-Kiss.de
,
Abteil: Kiss/Amazone,
hier kann man auch F.W. Graf von Reden nachsehen
Abteil.: Kiss/Weiteres
oder direkt:
http://home.t-online.de/home/Koch.Herms/Amazone/amazone.html#medaille
Den selig gesprochenen Dr. Emil Szramek und F.W. von Reden kann man auch unter www.Slonsk.com
sehen:
Mit freundlichem Gru�
Gl�ck Auf
Kulturreferent der Bundesheimatgruppe des Plessen Landes e.V.
Peter Karl Sczepanek |
|
|
|