« IMPRESSUM

KONTAKT

post@EchoSlonska.com

Szpryce z wieku, co przeszo�

Joch w dzieci�stwie dosto� szpryca kultury zachodnij, syn - wschodnij, uza� naszym wnukom ko�om czerpa� z tego hollywoodzkigo �mietniska i kultury "bejsbolowej". I co z tego? Ano - eli w tej sytuacji pokolyni naszych wnuk�w (w tym nowym stu i tysioncleciu) bydzie pozostawione same sobie - bez wciskanio, a choby i na siy�a przez starzik�w opowie�ci o tym, jako my mieli za czas�w kedy nie by�o elektryki - to tako postawa starzik�w bydzie niczym wyra�yniym zgody na kalyctwo przisz�ych pokoly�.

A, jaki� to HAS�A przisz�o mi przepuszcza� przez uszy od roku 1929 do dzisioka AD. 2002?

W dzieci�stwie SANACYJNE - a� do wybucbu wojny w 1939 roku. Has�a z tamtych czas�w pochodziy�y od rzond�w autorytarnych marsza�ka J�zefa Pi�sudskiego. Zwalcza�y komunizmus i g�osiy�y tezy o kryzysie dymokracyji, konieczno�ci mocnych rzond�w i likwidacyji partyji opozycyjnych. Geltowa�y has�a: honor, Ojczyzna, silni zwarci gotowi, nie oddamy ani guzika.

Podczas wojny (1939 do 1945) moji uszy przepuszcza�y has�a NACJONALISTYCZNE, co to podporzondkowywa�y interesy inszych narod�w interesom od norodu w�asnego. Brzmia�y: Ein Volk, ein Reich, ein F�hrer /jedyn nor�d, jedna Rzesza, jedyn w�d�). Bylo jeszcze mocka pochodnych, kere prawie przipad�y na moji m�odziy�cze lata, jak cz�owiek we wszyjstko wierzy, a g�oszone "prowdy" ch�onie jak szwam.

Po wojnie - od wiosny 1945 roku - szala�y has�a KOMUNISTYCZNE, p�odzone w Moskwie przez KPZR (Komunistyczno Partia Zwi�zku Radzieckiego). G�osiy�y likwidacyjo ucisku i wyzysku klasowego, a brzmia�y tak: Obuli� kapitalizmus. Idymy od zocjalizmu do komunizmu. Od podzia�u produktu wed�ug pracy, do podzia�u wed�ug potrzeb. Niech �yje i umacnia si� przyjaz� mi�dzy PRL i ZSRR (Polsk� Rzeczpospolit� Ludow� i Zwi�zkiem Socjalistycznych Republik Radzieckich). To dlo tych, kerym te skr�ty dzisiej niewiela t�umaczom. I jeszcze: Lenin wiecznie �ywy. Marks, Engels, Lenin, Stalin - tw�rcy naukowego socjalizmu.

Lata 80-te. NARODZINY SOLIDARNO�CI - Niezale�nego Samorz�dnego Zwi�zku Zawodowego powsta�ego na gruncie porozumie� w Gda�sku, Szczecinie i Jastrz�biu - sierpie�-wrzesie� 1980 rok.

PIERESTROJKA, co jom zapoczontkowo� w ZSRR �wczesny sekretorz gereralny KPZR - Michai� Gorbaczow. Wedle Fyrcoka - to cz�owiek, co podarowo� kurze grzynda, a ona - wedle przis�owia - polaz�a wszyndy. A has�a? By�o tego tela, �e co p�ot - to haslo, co sciana - to haslo. Co dzia�acz - to has�o. Co has�o, to pusto obietnica i bujda ...

Rok 1989. Narodziny RZECZYPOSPOLITEJ z numerkym III. Komunizmus zbankrutowo� (cho� po prowdzie, to my go w Polsce ni mieli, bo jako mie uczono w szko�ach - komunizmus mio� nasta� dziepiyrko jak zgnije kapitalizmus i jego niejwyrsze stadium rozwoju - imperializmus). To by znaczy�o, �e niejgorsze jeszcze przed nami. Wa�ne, �e oby�o sie bez rozlywu krwi, bo z regu�y bankrut to s�abeusz opadly z siy�.

A hasla - by�o tego tela i momy dalij, �e a� ciyn�ko by by�o policzy�.

Wa�ynsa wydepto� tela �cie�ek przez tyn korzystny dlo takich jak on czas, �e od wyjgwajzr�w a� sie roji. Som sie w tym potraciy�. Uza� co szprytniejsi, ale i wredniejsi od niego kolesie tak go wykolegowali, �e nawet w naprowadzaniu Polok�w do Unii Euopejskij udzia�u nie biere.

NO I DOCZEKALI MY TRZECIGO TYSIONCLECIO.

Rozebrany zosto� mur berli�ski. Prze�yli my pogrzyb NRD (Niemiecka Republika Demokratyczna). To by� absurd co�kigo stulecio, a mo�no i tysionclecio, bo jako to by�o uznowa� przez blisko 50 lot za co� normalnego odgrodzyni murym jednego norodu o wsp�lnej historyji i faszerowaniu go dwoma przeciwstawnymi ideologiami. A by�o tymu tak:W RFN (na poczontku goda�o sie NRF) faszerowa�o sie ludzi ideologiom ameryko�skom - bejsbolowom - kandy za dolarym, niczym za balym, kot�ujom sie zawodniki podle wilczego prawa.

W NRD - ko�chozowom, kandy kolektyw na prziczepie od traktora je�dziy� z transparyntami i pie�niom na ustach sadzi� kartofle. A by�o u Rusa ju� tak, �e w nocy ludzie ukradkym wykopywali to, co za dnia posadziyli, �eby mieli co do garca styrczy�.

W RFN rozkwito �ar�oczny kapitalizmus. Dobrobyt usypio - jednych politycznie, uza� inszym dowo pozwoly�stwo na odrodzani sie roztoma�tych ...izm�w, ...yzm�w i - jak downij - szukani wele siebie wrog�w, bez kerych one ...izmy, ...yzmy nie umiom sie obyn��.

W NRD buduje sie zocjalizmus z nadziejom, �e po czasie do�dom do komunizmu. �le ni majom, ale na TRABANTA muszom sie ludzie zapisowa� i czeka� 6 lot.

W RFN te� ni majom wyboru i muszom tolerowa� hollywoodzki �mietnisko w kulturze i godzi� sie na osobliwosci ustroju kapitalistycznego, znaczy tolerowa� przebrzid�e reklamy i �miyszne ceny, co sie ko�czom na .... 99.

W NRD uza� przisz�o ludziom tolerowa� zachwyty (a niechby i udowane) tw�rczo�ciom z gatunku "Pancernik Potiomkin". Godzi� sie z rygorym posondzynio o wrogi stosunek do w�adzy, eli by kery� godo� to co my�li, abo co oglondo� w telewizorze - nie z antyny na dachu, yno z tej ukrytej na gorze pod dachym.

W RFN dymokracyjo bejsbolowo dowo przizwolyni jednostce ludzkij na wybiyrani dat w kalyndorzu, kere chce sie �wiyntowa�, abo te� miejscowo�ci na mapie �wiata, kandy chce sie spyndzi� urlop.

W NRD demokracyjo ko�chozowo wciska�a jednostka ludzko w t�um, uniformizowa�a jak w ZSRR. �wiyntowani przikozanych dat trza by�o potwierdza� w�asnoryncznym podpisym na zbi�rce przed pochodym piyrszomajowym i kundgebungym. Transparynty, fanfarada, na porzondku dziynnym urlopy jyny u przijocieli w DEMOLUDACH.

W RFN i NRD jyny jedno mieli wsp�lne (gemeinsam). Jednym i drugim przisz�o tolerowa� pobyt cudzych wojsk u siebie w doma. Tym piyrszym - ameryko�skich, uza� tym drugim - ruskich.

I terozki jedno sz�oby wywnioskowa�. Na �wiecie sztyjc momy pora "ognisk zapalnych" - jak na to godajom Poloki. Uza� kere ognisko wesprzy� finansowo, a kere wygasi� - decydujom mocodawce. By�o tak, �e jyny liczyly sie dwie ciwilizacyje - bejsbolowo i ko�chozowo. Ko�chozowo upad�a, ale jeszcze jest mocka takich, co jom op�akujom.

Pomniejsi tego �wiata mogom se podk�oda� fojery, jako to tymu by�o i jeszcze jest w Jugos�awii i jako to momy na dziy� dzisiejszy A.D. 2002 miyndzy Izraelitami a Palesty�czykami.

Role fojerman�w pe�niom - jak sie rzek�o - jyny wielcy tego �wiata i te� jyny na tela, na wiela majom w gaszyniu w�asny interes. Eli ty� jejich interes nie je zagro�ony, to niech sie pieski nawzajym po�erom.

Jo bych tukej za FYRCOKYM pado� tak: z tych wszyjstkich ...izm�w, ...yzm�w jyny jednego nie do�bych se odebra�. Tego, ogrodzonego p�otym jego cha�upy. Za tym p�otym dycki by�o miejsce dlo przijocieli. Czeka�a na nich altana ogrodowo, st� z dymbowych bali obramowany �awkami, murowany wyndzelnik, ro�no i - nigdy nie zankinano na k�odka furtka. Nawet przed cygonami, a bywa�o, �e i co�kiym cudzego wyndrowca ugo�ciy�.

Ostatnimi czasy (po 1989 roku) "m�wi�cy" dali "godaj�cym" pozwoly�stwo na organizowani dorocznych konkurs�w �lonskij godki w Katowicach.

Bezto� �odyn z tych, z kerymi sie spotykomy na przile�yto�� mojich pobyt�w w DOMOWI�NIE, ni mio�by szans na punktowane miejsce w takim konkursie, bo tukej jyny rychtyk godomy po �lo�sku a ni - jaktego chcom jurory - �eby by�o po polskimu-�lo�sku.

Ale te�, �eby tako tymu by�o, to trza mie� namacalne fakty. Eli w odpowiednim momyncie (choby jyny podczas tych znienawidzonych reklam w telewizorze) zainteresuje sie m�odych ludzi pamiontkami, o kerych nie wiedzieli, a dotyczom obiekt�w odleg�ych o p� godziny jazdy na kole - to i z tego hollywoodzkigo �mietniska zrezygnujom. Styknie, �e z 10-ciu wolnych s�uchaczy zostanie jedyn. Fyrcok te� skupio� za tom s�ynnom stodo�om od Cichego gromadka bajtli. Piynciu zosta�o mu wiernych. Jedyn odp�aciy� mu za dobre serce - nie jyny ku dzieciom, ale i zwierzyntom i kwiotkom - s�owym zapisanym na papior.

Ludzie utytu�owani majom dlo takich jak Fyrcok porychtowane szuflodki. Fyrcok te� by� zaszuflodkowany i na policyji, na farze, w kadrach na grubie i B�g jedyn wiy kandy jeszcze. Niejbardzij ni mieli go radzi (nie wszyjscy oczywi�cie) za jego interpretacyjo pojy�cio PATRIOTYZMUS. Chodziy�o o tyn patriotyzmus, o kerym nauczajom w szko�ach i przed kerym ko�om prawie klynka�. Wed�ug niego taki patriotyzmus powiniyn by� zakozany, jak pojedynkowani. Przeca nie pojedynkujom sie ludzie, kerzi se pszajom. Taki "wielki" patriotyzmus te� nie zjednuje przijocieli, a por�nio ludzi. Co inszego tyn "parafialny", jako to godo� o czym�, na co dzisiej godajom "folklor". Ciekawie o tym napiso� Andrzej Piontek w kwartalniku "Zeszyty Pszowskie" - wiosna 2002 na str. 21. A piso� tak: Uwa�am wi�c, �e patriotyzm powinien by� prawnie zabroniony, jak zabroniono pojedynkowania si�. Ofiarami prymitywnego patriotyzmu s� �l�skie dzieci-harcerze z roku 1939. Dla zwyk�ych ludzi bez sensu jest �mier� "dziewi�ciu z Wujka", kt�ra ma warto�� jedynie dla handlarzy �mierci�, wykorzystuj�cych j� do cel�w politycznych. Dlatego pod pomniki przychodz� bezwstydnicy z wie�cami, kt�rych sami nie nios�, lecz je "sk�adaj�", co si� ogranicza do prostowania szarf, jakby do tego za g�upi byli ci, co nie�li wieniec. No, ale wszystko musi si� odby� zgodnie z teatralnym scenariuszem. Przy pomnikach zgorszenie. Jedni bezwstydnicy wyrzucaj� wie�ce i kwiaty z�o�one przez innych, by po�o�y� swoje. Nazwisk poleg�ych nie znaj�, los ich rodzin jest im oboj�tny. Pomnik�w mamy pod dostatkiem. Pami�ta� trzeba, �e dawniej przyw�dcy dawali rozkaz "za mn�", teraz m�wi� "naprz�d".To tyle z tekstu od Andrzeja Piontka - cz�owieka, pod kt�rego pojmowaniem patriotyzmu na wielk� skal� podpisuj� si� obur�cz.

Podobnie jak Fyrcok - nie szteruje mnie nauczani w szko�ach tego patriotyzmu na wielko skala. Eli mnie cokolwiek szteruje to jyny zaniechani nauczanio o ludziach - choby takich jak nasi nobli�ci co majom �lo�ski korzyni. A momy ich niema�o jak na �lonsk. Paul Ehrlich - medycyna - rok 1908. Gerhard Hauptmann - literatura - rok 1912. Fritz Haber - chemia - 1918 rok. Friederich Bergius - chemia - 1931 r. Otto Stern - fizyka - 1943 rok. Kurt Alder - chemia - 1950 r. Max Born - fizyka - 1954 r. Maria G�ppert-Mayer - fizyka - 1963 r. Konrad Bloch - medycyna - 1964 r. Reinhard Selten - ekononia - 1994 r.

W ko�cu - co� tam poma�u zaczyno sie ju� przeciska� na szpalty gazet i roztoma�tych periodyk�w. Im bl�yj do tej U.E. - tym czyn�cij idzie co� poczyta� interesujoncego, a nom �lonzokom bliskigo.

Nawet tygodnik "POLITYKA" nr. 32 - 11 sierpria 2001 - na str. 32 mo napisane ... �wi�ty Wojciech by� Czechem, W�adys�aw Jagie��o - Litwin, Stefan Batory - W�gier, a Janosik - S�owak. W Boles�awcu stoi pomnik Michai�a Kutuzowa. W Pokoju - Fryderyka Wielkiego, a w Bielsku-Bialej - Marcina Lutra. Wiela� to jeszcze niepolskigo momy w dzisiejszych granicach Polski. (Wed�ug "POLITYKI" - jak wy�ej).

K�odzko - miniatura praskigo mostu �w. Karola. W Czerennej k/Kudowy Zdroju - kaplica czaszek. Wambierzyce - Bazylika podobno bardzij do pa�acu ni� do �wiontyni. W Zelowie K/�odzi - tam do dzisiej �yjom potomkowie czeskich osadnik�w, kerzi uciykli na prze�omie XVII i XIX wieku przed prze�ladowaniami religijnymi. Momy dziesiontki pa�ac�w na ziymiach zachodnich od nimieckich arystokrat�w. Na Opolszczy�nie momy niszczejonce pomniki po�wiyncone nimieckimu wojsku, co poginyli w nimieckij armyji. We wsi Pok�j/Opole obsto� pomnik od Fryderyka Wielkigo, a to jyny przez to, �e ni mio� g�owy. A G�ra �w. Anny (Annaberg)- Krzy�owa - kandy I prymier tej III RP ca�owo� sie z Helmutym Kohlem - wtedy kanclerzym RFN. Do wszyjstko som �lady nimieckij kultury i nauki.

Joch miol prawie tela lot, �ech ch�ony� jak szwam podowane mi w nimieckij Volksschule wiadomo�ci o tym, co powy�yj.

Holyndrzy, w�osi i W�grzy - ty� majom �lady w dzisiejszych granicach Polski. 150 lot tymu holynderski in�ynier Jakub Steenke zaprojektowo� kana� Elbl�sko-Mazurski. Od W�gr�w Poloki dosta�y kr�la Ludwika, bardzij znanego jako ojciec Jadwigi i te�� Jagie��y. Stefan Batory.

Na Wawelu le�om wele siebie - Litwin, Szwed, W�gier, Sakso�czyk, cho� pomnik Augustowi wystawiyli Niymce. Od W�och�w - Francesco Nullo.

Styknie tych przik�ad�w, cho� jeszcze dochodzom dzie�a sztuki.

Bydymy widzie�, jako to dalij tymu bydzie, jak sie dostanymy do tej Unii Europejskij. Jedno ju� dzisiej sz�oby przewidzie�. Wielcy patrioci sie zap�aczom, a do synsownego patriotyzmu uro�nie dzisiejszy FOLKLOR. To on bydzie stanowiy� o tzw. umi�owaniu - w mojim przipadku DOMOWIZNY, a dlo inszych bydzie to MA�O OJCZYZNA abo HEIMAT. Oby sie wszyjscy pszoli - jako to Fyrcok o tym marzy�, a tako� i insi fyrcokopodobni. Oby.

Rudolf Paciok